Definicja Minipaństwo

Co oznacza Minipaństwo - na świecie istnieją formalnie 24 niepodległe państwa, których powierzchnie nie przekraczają 1000 km2. Liczba ich ludności zwykle jest niewielka, niezależnie od Singapuru - miasta zamieszkanego poprzez powyżej 4,5 min osób. Przewarzająca część minipaństw zajmuje wyspy albo ekipy wysp, najczęściej położone w Basenie Karaibskim, na Oceanie Spokojnym i w Azji Południowo-Wschodniej, i stanowi regularnie pozostałości dawnych posiadłości kolonialnych. Porównanie owych minipaństw z takimi kolonialnymi posiadłościami, które wolały pozostać w ramach metropolii, nie jest korzystne dla tych pierwszych. Jedynie Singapur, Malta i niezależny szejkanat Bahrajn są krajami charakteryzującymi się wysoką stopą życiową i stabilnym postępem ekonomicznym. W Europie istnieje 6 minipaństw: Andora, Liechtenstein, Monako, Malta, San Marino i Watykan. Mają one odmienną genezę, stanowiąc fragmenty średniowiecznych krajów albo posiadłości należących do różnych dynastii. Pośród nich specjalne miejsce zajmuje Watykan, monarchia z papieżem jako głową państwa. Watykan liczy ok. 1000 obywateli i zajmuje w Rzymie symboliczne terytorium (44 ha), składające się z jednego placu i sąsiednich kwartałów ulic. Stanowi on jednak centrum ogromnej religijnej wspólnoty i wywiera wielki wpływ na kulturę, życie duchowe, polityczne i społeczno-ekonomiczne w skali całego świata, porównywalny jedynie z oddziaływaniem ogromnych mocarstw. Miasto-kraj jest klasycznym odpowiednikiem miniaturowego państwa, które złożona jest z jednego miasta i ewentualnie z najbliżej położonego terytorium, gdzie mogą znajdować się jeszcze inne, mniejsze osady. Miastami-krajami są: Singapur, San Marino, Monako (stolica Monte Carlo, a ponadto jeszcze kilka wrośniętych małych miasteczek), Watykan (wpisany w układ urbanistyczny stolicy Włoch - Rzymu). Takiej koncentracji mieszkańców w jednej osadzie nie ma w minipaństwach na Oceanie Spokojnym i Indyjskim. Istniejące w przeszłości i współczesne miasta-państwa pełnią istotne funkcje dla znacząco większych terytoriów. Np. średniowieczny Dubrownik, pierwotnie uzależniony od Republiki Weneckiej, etapowo stał się jej konkurentem i pośrednikiem w zamianie handlowej między Wschodem a Europą Zachodnią. Współcześnie taką rolę odgrywa Hongkong, z wyjątkiem przejęcia go poprzez Chiny w 1997 roku i uzyskania specjalnego statusu chińskiej prowincji. Funkcje pełnione poprzez Hongkong pod brytyjską administracją były wiele większe, niż wynikałoby to z rozmiarów miasta i jego potencjału demograficznego. Część historyków uważa, iż z geopolitycznego punktu widzenia schemat gospodarki ponadnarodowej, charakterystyczny dla ośrodków typu Hongkongu, dawnego Gdańska czy Dubrownika, był lepszą alternatywą dla rozwoju świata niż imperializm militarny i gospodarczy reprezentowany poprzez nie wszystkie państwa narodowe. Źródło: M. Baczwarow, A. Suliborski, Kompendium wiedzy o geografii politycznej i geopolityce, Warszawa 2003