Definicja Pancha Shila

Co oznacza Pancha Shila (w j. hinduskim - pięć zasad) - zasady sformułowane w porozumieniu w kwestii handlu i komunikacji zawartym pomiędzy indyjskim premierem Jawaharlalem Nehru i premierem ChRL Zhou En-laiem 29 IV 1954. Obie strony wyrażały w nim wolę rozwoju stosunków handlowych i zamiany kulturalnej pomiędzy Tybetem zajętym poprzez Chiny w 1951, a Indiami i ułatwiania pielgrzymek i podróży ludności. Relacje te postanowiono realizować opierając się na pięciu zasad: wzajemne poszanowanie integralności terytorialnej i suwerenności; wzajemna nieagresja; wzajemna nieinterwencja w politykę wewnętrzną; równość i obopólne korzyści; pokojowe współistnienie. Potwierdzenia mocy wiążącej tych zasad dokonano we wspólnym komunikacie z 28 VI 1954, gdzie obaj premierzy wyrazili nadzieję na rozpowszechnienie tych zasad jako podstawy stosunków międzynarodowych w Azji i na świecie. Zasady Pancha Shila rozwinięte w Deklaracji z Bandungu i w Deklaracji Zasad Prawa Międzynarodowego i Deklaracji zasad rządzących wzajemnymi stosunkami pomiędzy krajami uczestniczącymi w KBWE. Wielokrotnie powoływały się na te zasady państwa niezaangażowane, umieszczając je w podejmowanych uchwałach (niezaangażowanych krajów ruch). Za Pancha Shila uznaje się niekiedy zasady filozofii państwowej Indonezji: wiara w jednego Boga wżyciu i po zgonu z możliwością wyboru Boga islamskiego, chrześcijańskiego, hinduistycznego albo buddyjskiego; sprawiedliwe i cywilizowane społeczeństwo, gdzie obowiązuje zakaz ucisku; jedność Indonezji; demokracja oparta na mądrości i jedności kierownictwa państwowego; sprawiedliwość socjalna. Źródło: C. Mojsiewicz (red.), Słownik współczesnych międzynarodowych stosunków politycznych, Wrocław 1998