Co oznacza Kara wymierzona przez ludzi

Co to znaczy: W Makbecie zemsty dokonują ludzie, lecz odpowiednio z wolą sił wyższych. Czarownice przepowiadają Makbetowi, iż nie zginie z ręki człowieka zrodzonego poprzez kobietę i iż póki las Birnam nie zacznie iść ku niemu, jest bezpieczny (w czasie gdy oddziały osłonięte gałęziami, wyglądające tak, jakby las szedł, rzeczywiście atakują Makbeta, a zabija go Makduf, człowiek nie zrodzony, ale wydobyty z łona kobiety cesarskim cięciem).Niekiedy, w szczególności w prozie realistycznej, karę wymierzają ludzie. W Panu Wołodyjowskim Henryka Sienkiewicza karę za zdradę ma ponieść Janusz Radziwiłł, żołnierze nie zdążą jej jednak wymierzyć, ponieważ dumny książę umrze przedtem i mściciele zastaną już trupa. Okrutną karę za zdradę, pohańbienie Ewki Nowowiejskiej i porwanie pani pułkownikowej i zabicie pana Nowowiejskiego ponosi Azja Tuhaj-bejowicz, Tatar, który wykazał się nadzwyczajnym okrucieństwem. Wymierzona mu kara ma charakter okrutnej zemsty, a niesprawiedliwego wyroku. Poezja współczesna powraca niekiedy do wątków czy motywów samosądów, wyroków i kar o charakterze zemsty; autorzy umieszczają akcje swoich utworów na przykład w średniowieczu: płoną na stosach i tracone są rzekome czarownice (Imię róży Umberto Eco, Czarownice z Salem Artura Millera). Motyw samosądu regularnie pojawia się również w poezji polskiej. W młodopolskiej powieści Chłopi Władysława Stanisława Reymonta Jagna, wdowa po Borynie, naruszająca normy socjalne wiejskiej gromady, ciągle grzesząca cudzołóstwem, zostaje upokorzona i usunięta poza obręb gromady – opuszcza wieś wywieziona na kupie gnoju, obrzucona gradem kamieni... Justyna Bogutówna, bohaterka Granicy Zofii Nałkowskiej, wymierza sprawiedliwość byłemu kochankowi, oblewając mu twarz kwasem. Samosądy na całych ekipach socjalnych, szczególnie Żydach, są tematem powieści Msza za miasto Arras Andrzeja Szczypiorskiego czy Mendel Gdański Marii Konopnickiej. Bogu ducha winni ludzie są prześladowani, okradani, zabijani, ten stan sięgnie apogeum w okresie II wojny światowej, kiedy to za samo bycie Żydem czy Romem będzie się płacić śmiercią (Pianista, Start, Dziewczynka w czerwonym płaszczyku, Zdążyć przed Panem Bogiem, opowiadania Borowskiego, Medaliony Nałkowskiej, Spis Schindlera w reż. Stevena Spielberga, proza Henryka Grynberga, Ballady i romanse Władysława Broniewskiego i sporo innych tekstów kultury). Sprawiedliwość wymierzana jest także w pojedynkach, gdzie próbuje się na przykład karać ludzi obrażających kobiety (Lalka), niedotrzymujących słowa czy zwyczajnie – gdy nie ma innej możliwości– zbrodniarzy (Hamlet). Jednym ogromnym aktem kary dla burżujów i ziemian, lecz i zemsty na klasach posiadających są rewolucje opisane w Nie-Boskiej komedii Zygmunta Krasińskiego, Sprawie Dantona Stanisławy Przybyszewskiej, Przedwiośniu Stefana Żeromskiego, Operetce Witolda Gombrowicza, Szewcach i Pożegnaniu jesieni Witkacego. Patrz także rewolucja